Dzieje Zagórza

Historia Zagórza sięga przełomu lat 1903 – 1904, kiedy to Leon Chrzanowski, właściciel majątku Olszyny, wybudował pensjonat mający pełnić rolę ośrodka leczniczo-rekreacyjnego dla środowiska artystycznego i twórczego Warszawy. Budynek zachował się do dziś i nosi nazwę "Stare Sanatorium".
Pierwszą kierowniczką pensjonatu w Zagórzu była Karolina Szaniawska, matka znanego dramaturga – Jerzego Szaniawskiego, a jej następczynią Emilia Jackowska – siostrzenica Prusa. Zachowały się informacje, iż autor "Lalki" był częstym gościem Zagórza.
W czasie I wojny światowej na terenie Zagórza stacjonowały oddziały wojsk niemieckich. Pensjonat i majątek uległy dewastacji. Restauracja Ośrodka przerastała możliwości finansowe żony pierwszego właściciela Zagórza – Kazimiery Chrzanowskiej.
W 1919 roku podjęła decyzję o sprzedaży części majątku. W jego posiadanie weszła Maria Rodziewiczówna. Nie wiadomo, czy zadecydowały o tym walory klimatyczne czy krajobrazowe, przypominające powieściopisarce jej ukochane Polesie. A może jedno i drugie?
Przypuszczała zapewne, że jej fascynacja Zagórzem trwać będzie dłużej niż dwa lata. Pozostawiła jednak po sobie w Zagórzu ślad zarówno materialny jak i intelektualny. Zbudowała dworek "Wyraj". Tu także powstało "Lato leśnych ludzi".
W latach 1921–1938 majątek pozbawiony był stałych właścicieli. Konsekwencją tego była stopniowa dewastacja obiektów i przyrody.
Szczęśliwie, w 1939 roku Zagórze zostało zakupione przez Koło Przyjaciół Instytutu Higieny Psychicznej z zamiarem stworzenia tu Sanatorium dla chorych z nerwicami i reakcjami nerwicowymi pod kierownictwem prof. Kazimierza Dąbrowskiego – twórcy teorii dezintegracji pozytywnej. Niezwłocznie przystąpiono do budowy pawilonu sanatoryjnego ( obecna nazwa – Pawilon Główny ).
Wybuch II wojny światowej nie wstrzymał aczkolwiek znacznie skomplikował , aczkolwiek znacznie skomplikował budowę. Kontynuowano ją systemem gospodarczym, budując jednocześnie Dom Pracy Twórczej dla pracowników Instytutu Higieny Psychicznej. Ze względu na specyficzną architekturę i wyposażenie wnętrz – obiektowi nadano nazwę "Zameczek".
W latach okupacja działała w Zagórzu Tajna Wyższa Szkoła Higieny Psychicznej, przygotowująca w warunkach konspiracji – przyszłą kadrę psychologów. Szkołą kierował profesor Kazimierz Dąbrowski, a wykładali w niej profesorowie: Szuman, Kunicki i inni.
Po wojnie, w latach 1945 – 1954 znajdował się tu Ośrodek Szkoleniowy dla kierowniczej kadry Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej oraz rozwijały działalność oddziały dla dzieci nerwicowych Instytutu Higieny Psychicznej Polskiej Akademii Nauk.
W 1951 roku na skutek gwałtownego wzrostu zachorowań na chorobę Heinego-Medina ( zwłaszcza wśród dzieci ) zaistniała pilna potrzeba organizacji oddziałów klinicznych i rehabilitacyjnych. Jednym z pierwszych był Ośrodek
"Gryf" w Połczynie-Zdroju, prowadzony przez dr Andrzeja Seyfrida. W 1954 roku Ośrodek ten został przeniesiony do Zagórza i od tego czasu rozwija się nowoczesna działalność leczniczo-rehabilitacyjna w zakresie dziecięcego lecznictwa neurologicznego.
W latach 1954 – 1969 przebywało w Zagórzu 2300 dzieci po przebytej chorobie Hejnego-Medina. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych liczba zachorowań na tę chorobę wyraźnie się obniżyła. Wykorzystując istniejącą bazę i odpowiednią kadrę, zorganizowano oddziały z zaburzeniami narządu ruchu pochodzenia mózgowego ( mózgowe porażenie dziecięce, stany po przebytych urazach czaszkowych itp.). Rozwijały się również oddziały dziecięco – młodzieżowe dla pacjentów z nerwicami i reakcjami nerwicowymi.
W 1972 roku wszystkie Sanatoria Neuropsychiatrii Dziecięcej znajdujące się na terenie dawnego województwa warszawskiego (sanatoria w Garwolinie, Józefowie, Zagórzu i Rybienku ) weszły w skład Państwowego Zespołu Sanatoriów Neuropsychiatrii Dziecięcej. Zespół stanowił bazę dydaktyczno-naukową Instytutu Matki i Dziecka, dla potrzeb tego lecznictwa.
W 1975 roku Zespół zmienił nazwę na: Stołeczny Zespół Neuropsychiatrycznej Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży.
Od dnia 1 stycznia 1979 roku Sanatorium w Zagórzu stało się siedzibą Dyrekcji Zespołu, poprzednio mieszczącego się w Garwolinie.

Ważniejsze okresy w historii Zagórze:

1903 – 1904
Leon Chrzanowski buduje na terenie Zagórza pensjonat „Stare Sanatorium”, świadczący usługi dla pracowników środowiska artystycznego i twórczego Warszawy.
1914 – 1918
Okres I wojny światowej. Okupacja Zagórza przez wojska niemieckie. Pensjonat i majątek ulega dewastacji.
1919 – 1921
Właścicielką części majątku staje się Maria Rodziewiczówna. Powieściopisarka mieszka tu i tworzy przez okres około 2-ch lat. Buduje dworek „Wyraj”.
1921 – 1938
Brak stałych kuratorów Zagórza. Dalsza dewastacja obiektów i przyrody.
1939 - Zagórze zostaje zakupione przez Koło Przyjaciół Instytutu Higieny Psychicznej z przeznaczeniem na Sanatorium dla Chorych z Nerwicami i Reakcjami Nerwicowymi.
1939 – 1945
Okres II wojny światowej. Kontynuacja rozpoczętej budowy obiektu sanatoryjnego – „Pawilon Główny” oraz Domu Pracy Twórczej – „Zameczek”. Prowadzenie w warunkach konspiracji Wyższej Szkoły Higieny Psychicznej przez prof. Kazimierza Dąbrowskiego.
1945 – 1954
Powołanie i działalność Ośrodka Szkoleniowego dla kadry Ministerstwa Zdrowia wraz z oddziałem dla dzieci nerwicowych Instytutu Higieny Psychicznej PAN.
1954
Przeniesienie Ośrodka „Gryf” leczącego dzieci dotknięte chorobą Hejnego-Medina z Połczyna-Zdroju do Zagórza. Dr Seyfried zapoczątkował dynamiczny rozwój nowoczesnej działalności leczniczo-rehabilitacyjnej Sanatorium w Zagórzu w zakresie dziecięcego lecznictwa neurologicznego.
1972
Powołanie do życia Państwowego Zespołu Sanatoriów Neuropsychiatrii Dziecięcej, w wyniku fuzji ośrodków w Garwolinie, Józefowie,
Zagórzu i Rybienku.
1975
Zmiana nazwy Zespołu na: Stołeczny Zespół Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży.
1979
Przeniesienie siedziby Dyrekcji Zespołu z Garwolina do Zagórza (01.01.1979 r.).
1979
Odznaczenie Sanatorium w Zagórzu Złotą Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Warszawy”, jako wyraz uznania za 25-letnią działalność leczniczo-rehabilitacyjną.

Organizatorzy działalności leczniczo-rehabilitacyjnej W okresie XXXV-lecia istnienia Sanatorium w Zagórzu

Dyrektorzy Sanatorium
1954 – 1958 lek. Andrzej Seyfried
1958 – 1960 lek. Kazimiera Sułkowska
1960 – 1963 lek. Stanisław Krawczyk
1963 – 1964 prof. Kazimierz Dąbrowski
1964 – 1966 dr Jerzy Domagalski
1966 – 1967 lek. Alina Chodorowska
1967 – 1968 lek. Elżbieta Bielawska
1969 – 1970 lek. Ewa Andrzejewska
1970 – 1971 dr Zbigniew Łosiowski

Dyrektorzy Zespołu
1972 – 1986 lek. Ewa Andrzejewska
od 1.06.1986 - 1999 lek. Anna Bielewicz - Bogucka
1999 – 2003 mgr Andrzej Jabłoński
2003 - lek. Maria Wilczyńska

Placówki wchodzące w skład Wojewódzkiego Zespołu Publicznych Zakładów Neuropsychiatrycznej Opieki Zdrowotnej Dla Dzieci i Młodzieży w Zagórzu:

Szpitale:
- szpital w Zagórzu
- szpital w Garwolinie
- szpital w Józefowie
- szpital w Otwocku

Ośrodki dzienne :
- Oddział Leczenia Nerwic (Zagórze)
- Terapeutyczny Oddział Dzienny (Górska)
- Oddział Diagnostyczno-Rehabilitacyjny dla Dzieci Niewidomych i Słabo widzących (Koszykowa)
- Oddział Adaptacyjny dla Młodzieży Upośledzonej Umysłowo (Szenera)

Przychodnie i Poradnie : - Międzywojewódzka Konsultacyjna Przychodnia Specjalistyczna dla Dzieci i Młodzieży (Dzielna)
- Poradnia Anonimowa (Umińskiego)

W 1979 roku sanatorium w Zagórzu zostało odznaczone Złotą Odznaką Honorową „Za zasługi dla Warszawy”, jako wyraz uznania za 25-letnią działalność leczniczo-rehabilitacyjną.
Decyzją wojewody warszawskiego z dnia 11.06.1993 roku nazwa Stołecznego Zespołu Neuropsychiatrycznej Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży została zmieniona na: Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Neuropsychiatrycznych Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży w Zagórzu. Zespół nasz obejmuje swą działalnością Warszawę, województwo stołeczne i ościenne województwa: ciechanowskie, siedleckie, płockie, ostrołęckie i skierniewickie.

Dzieje szkoły

Szkoła w Zagórzu - Historia

1 września 1954 r – pismem Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego powołano Szkołę Podstawową w Sanatorium, które rewalidowało dzieci po Heinego-Medina. Do początku lat 70-tych przebywało tu 2 300 dzieci po przebytej chorobie. 1. Pierwszym kierownikiem Szkoły był nie żyjący już pan KAZIMIERZ BATOR. Grono początkowo liczyło 4 osoby. Byli to: - Irena Lenarczyk - Kazimierz Bator - Franciszek Jarosz - Andrzej Leszek Szcześniak Nauczanie dzieci miało wówczas charakter przyłóżkowy, indywidualny. Kolejno funkcję kierownika pełnili: 2. Leszek Szczesniak 3. Frańciszej Jarosz 4. Anatol Pasteruk 5. Jan Wilk. W 1961 roku na krótko dyrektorem Sanatorium w Zagórzu zostaje prof. Kazimierz Dąbrowski i od tej chwili Sanatorium staje się dwuprofilowe – zmienia też nazwę na Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej. Zwiększa się ilość pracowników pedagogicznych do 37 osób. Funkcję dyrektora Szkoły Podstawowej w Zagórzu pełni pani (6)Barbara Główka. Pracują tu miedzy innymi: Anatol Pasteruk – wieloletni działacz oświatowy i związkowy. Organizował szkolnictwo polskie na ziemiach zachodnich. Był wizytatorem Wydz. Oświaty w Otwocku oraz radcą prawnym ZNP. Franciszek Jarosz – współorganizator szkoły w Zagórzu, wieloletni kierownik i nauczyciel tej placówki, instruktor matematyki w ODN, wizytator Departamentu Szkolnictwa Specjalnego Ministerstwa Oświaty Wychowania. Andrzej Leszek Szcześniak - kierownik i nauczyciel szkoły w Zagórzu, kierownik Ogniska Metodyki Historii POM w Otwocku, kierownik Szkoły Podstawowej w Starej Miłośnie, adiunkt Instytutu Programów i Podręczników Ministerstwa Oświaty i Wychowania, doktor nauk humanistycznych. W latach 1954 – 1969 przebywało w Zagórzu 2300 dzieci po przebytej chorobie Heinego – Medina. W drugiej połowie lat 60-tych, dzięki masowym szczepieniom niemowląt liczba zachorowań na tę chorobę wyraźnie spadla. Wykorzystując bazę i kadrę zagórzańską zorganizowano oddziały rehabilitacyjne dla dzieci z zaburzeniami narządu ruchu pochodzenia mózgowego oraz oddziały dziecięco-młodzieżowe dla pacjentów z nerwicami i reakcjami nerwicowymi. W latach 70-tych dostosowując się do aktualnych potrzeb zorganizowano oddziały niosące pomoc młodocianym alkoholikom i narkomanom oraz oddziały dzienne dla dzieci w wieku przedszkolnym z mikrozaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego, wymagające przed rozpoczęciem nauki usprawniania psychoruchowego. Szkoła w Zagórzu pełni w tym procesie bardzo istotną rolę. Wysoko wyspecjalizowana kadra pracuje z pacjentami przedszkola, Szkoły Podstawowej, Liceum Ogólnokształcącego i Liceum Ogólnokształcącego Wieczorowego (przekwalifikowanego z czasem na Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych) a nauczyciele – wychowawcy pracują z pacjentami w oddziałach leczniczych. W 1972 r wszystkie Sanatoria Neuropsychiatrii Dziecięcej znajdujące się na terenie woj. warszawskiego w wyniku fuzji ośrodków w Garwolinie, Józefowie, Zagórzu i Rybienku weszły w skład Państwowego Zespołu Sanatoriów Neuropsychiatrii Dziecięcej, który w 1975 r został przemianowany na Stołeczny Zespół Neuropsychiatrycznej Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży z siedzibą dyrekcji w Zagórzu. Kolejnymi Dyrektorami Szkół w Zagórzu byli: 17. Zbigniew Twardowski 8. Bogdan Wójcicki 9. Edward Serwatko 10.Wiesław Czyżewski 11. Elżbieta Wejman 12. Magdalena Drewniak 13. Zbigniew Bugaj 14. Elżbieta Borzymek
Opracowała: Iwonka Jagodzińska Obecnie funkcje dyrektora sprawuje Hanna Konnak-Mierzyńska. Kieruje 62 osobowym personelem oraz placówkami, w których skład wchodzą: - Szkoła Podstawowa z dwoma oddziałami przedszkolnymi w Zagórzu - Gimnazjum w Zagórzu - Liceum Ogólnokształcące w Zagórzu - Zespół Wychowawczych Zajęć Pozalekcyjnych w oddziałach leczniczych.

Procedura zapisu

Uczniem ZSS w Zagórzu mogą być wyłącznie pacjenci Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży w Zagórzu. W okresie pobytu na oddziale leczniczym.

Obowiązek zapisu dziecka do szkoły należy do Rodziców – tylko w wyjątkowych sytuacjach rolę tę przejmują wychowawcy oddziałów  leczniczych.

Uczeń przyjmowany jest na podstawie n/w dokumentów:

1. pisemne potwierdzenie przyjęcia na oddział leczniczy – Karta Zapisu z Izby Przyjęć

2. kserokopia ostatniego świadectwa szkolnego

UWAGA RODZICE! Prosimy nie wypisywać dzieci ze szkół macierzystych. W naszej szkole uczniowie realizują obowiązek nauki tylko w okresie pobytu na oddziale leczniczym

Oprócz w/w dokumentów prosimy o dostarczenie opinii i orzeczeń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych lub innych Poradni Specjalistycznych (jeśli uczeń je posiada), 

Na podstawie tych dokumentów możliwe będzie zorganizowanie procesu edukacyjnego dla danego ucznia zgodnie ze wskazówkami zawartymi w opiniach Poradni.